Aantallen

Een koolmees in de Gagelpolder, met voer in de bek. Een vliegje, een mugje, een larve, ten dode opgeschreven. Dan weet je, die heeft jongen. Die vliegt ermee naar zijn nest, voert het en vliegt er weer op uit. Voor een volgend maaltje van vliegjes, mugjes of larven. Telkens weer. Honderden op een dag gaan eraan op die manier. En dan heb je het nog alleen over één koolmees op één plek op één moment. Er zijn nog duizenden koolmezen meer. En pimpelmezen, en zwaluwen, die allemaal hun deel van ons insectenbestand verorberen. En er zijn boomvalken die libellen pakken, visdieven die visjes uit sloot en plas vissen, walvissen die er met één hap honderdduizend uit zee opslokken. En toch zijn er daarna nog steeds genoeg.
Die aantallen! Soms lees je over het aantal vogels dat jaarlijks wereldwijd door katten wordt gedood of het aantal dieren dat om het leven komt bij een bosbrand, en dat is allemaal erg genoeg maar het valt in het niet bij wat er van nature allemaal om het leven komt, en noodzakelijkerwijs niet om het leven komt maar nageslacht produceert en ervoor zorgt dat volgend jaar opnieuw al die koolmezen, zwaluwen en boomvalken en nog veel meer …
Als je er als bioloog tegenaan kijkt, wat ik ooit was en in wezen natuurlijk nog steeds ben, dan zie je predator - prooirelaties: minder prooien betekent minder predatoren, zodat er weer meer prooien kunnen overleven en zo blijft in grote lijnen alles netjes in evenwicht. Dat is mooie theorie maar gaat een beetje voorbij aan die onnoemlijke aantallen die hier aan de orde zijn. Het is een van die kleine dingen die een mens te midden van allerlei veel gewichtiger zaken kunnen bezighouden. Je kunt daar positief tegenaan kijken: zo groot is de natuur dus nog, zoveel leven is er nog op aarde. Of negatief: als je onderzoeken leest over hoe hard in de beschaafde wereld bijvoorbeeld het aantal insecten afneemt, dan houd je je hart vast waar dit eindigt. Want komt er niet een moment dat er een grens wordt overschreden en de hele boel in elkaar stort? Dat het gedaan is met die enorme overvloed en de koolmeesjes ineens hun jongen niet meer kunnen voeren?
Je kunt natuurlijk ook gewoon met verwondering en verbazing kijken naar zo’n koolmeesje met voer in de bek.

28 juni 2021


Niet bij vogels alleen: Spechtje