zondag 17 mei 2015

Top of Holland-vogeldag 2015

Acht uur. Ontbijt in het Veenloopcentrum te Weiteveen, aan de rand van het Bargerveen. Buiten regen. Het dreigt weer zo’n echte Top of Holland-dag te worden, met regen en wind en temperaturen waarvoor je je in januari niet zou hoeven te schamen.
Na twee jaar afwezigheid stort het team van Ben, Vincent, Jarinka en ik zich weer onverschrokken in de strijd. We zijn wel een beetje laat, eerlijk gezegd. Ontbijt om acht uur, was ons gezegd, en niemand voelde na onze late avond van gisteren blijkbaar de behoefte om voor te stellen om voor het ontbijt alvast het veen in te gaan. Gezien het weer buiten is het ook niet heel erg om nog binnen te zijn.
De gedachten gaan nog even naar gisteren, toen de zon scheen en voor korte tijd de winterjas kon worden ontmanteld. En natuurlijk naar de mogelijke kleine torenvalk die ‘we’ toen vonden bij Almen in Gelderland. Deze mededeling vergt vele voorbehouden. Om te beginnen waren ‘we’ het eigenlijk niet, die de vogel vonden, en ik al helemaal niet. Een foto van de vogel verscheen enkele dagen geleden op Waarneming.nl en het was Ben bij wie toen de alarmbellen waren gaan rinkelen: diep roodbruine rug met ogenschijnlijk vrijwel geen vlekjes, en veel grijs op de kop. Maar ook een ontzettend onduidelijke foto die heel veel te raden overliet. Gisteren vonden we de vogel terug: inderdaad diep roodbruin op de rug, inderdaad weinig tekening in dat roodbruin en inderdaad veel grijs op de kop. Ook de betrekkelijk zwak getekende ondervleugels zagen er aardig uit. Een weliswaar niet al te prominente maar toch duidelijk zichtbare baardstreep lijkt determinatie als kleine torenvalk echter nogal dwars te zitten. Verder hebben we eenvoudigweg te weinig gezien en ook mensen na ons hebben onvoldoende (zeg maar geen) doorslaggevende kenmerken kunnen vaststellen. Dus of het er ook een wordt, is op zijn zachtst gezegd nogal onzeker. Een prachtige laag over vlinderende wespendief en twee overactieve boomvalken maakten de paar uur in het Gelderse niemandsland overigens toch wel besteed.
Dat was gisteren, en bovendien niet in de Top of Holland. Wel in de Top of Holland maar op de verkeerde dag was onze wandeling gisteravond langs het Bargerveen. Zodat onze kleine strandlopers daar niet kunnen meedingen naar de hoofdprijs, waar ze natuurlijk sowieso niet voor in aanmerking kwamen. Veel te gewoontjes. De avond was hoe dan ook mooi, met een heldere lucht, een mooie avondhemel en baltsende nachtzwaluwen en houtsnippen.

Half tien, oostkant van het Bargerveen. Lichte regen, miezer, motregen, af en toe droog, stevige koude wind. Echt ToH-weer dus, vooralsnog: voedingsbodem voor ware heldendom.
Massa’s zwaluwen boven het veen. Vooral boeren- en gierzwaluwen; ook een paar huiszwaluwen. Niets afwijkends ertussen kunnen vinden. Ons plan om in het veen adders en aardbeivlinders te gaan zoeken kan in de prullenbak. Die zullen zich bij deze temperatuur niet vertonen. We moeten genoegen nemen met een kleine strandloper, een paar bonte strandlopers, een stel bontbekplevieren, vier oeverlopers en aardig wat groenpootruiters. Heel wat meer dan gisteravond al met al. Er is dus nieuwe aanvoer, omlaag gelokt door de regen wellicht, en dat biedt enig perspectief. Maar levert verder geen opzienbarende zaken op. Nou ja, geoorde futen, net als gisteren, da’s ook leuk. Zang van geelgors, blauwborst, boompieper, rietgors, jodelende wulpen: voorjaar is het toch wel, hoe koud en hoe nat ook.

Half een, de Onlanden. Je zit veel in de auto op zo’n ToH-dag, zeker wanneer je in het Bargerveen begint. Op een dag als vandaag is dat overigens niet helemaal een straf: kun je even opwarmen. Nu staan we weer in de miezervlagen, grijsheid om ons heen. Het is mijn eerste bezoek aan de Onlanden dus dat is hoe dan ook een primeur, wat mij betreft. Uitgestrekte laagte van biezen en riet, modderveldjes en plasjes, nat gezabberd en vaag afstekend tegen een grauwe lucht. Het oogt allemaal tamelijk troosteloos maar dat kun je het gebied niet aanrekenen. Dat produceert in elk geval wel vier prachtige temmincks strandlopers, zo dichtbij dat het weer er geen kwaad aan kan doen. Mooie beestjes en toch een aangenaam hoogtepuntje op deze tot nu toe nog wat neerslachtige dag. Bosruiters, een paar kemphanen, zomertaling, zingende snor: we sprokkelen hoe dan onze soortjes wel bij elkaar. Maar een prijswinnaar zit er nog niet tussen.

Kwart voor twee, uitzichtbunker Onnerpolder. Ik ben in het verleden al een paar keer eerder rond het Zuidlaardermeer geweest, heb de Oostpolder gezien, stukjes Onnerpolder en de Kropswolder Buitenpolder, maar op deze plek was ik nog niet geweest. Het geeft goed zicht op wat hier allemaal overhoop is gehaald de afgelopen jaren. Wij zijn trots op ‘onze’ Groene Jonker, maar dit hier zijn wel tien Groene Jonkers aan elkaar. Een onafzienbare opeenvolging van plasjes en meren, slikjes, modderplaten en drassige oevers, natte oeverlanden, ruige graslanden, noem maar op. Alles nog altijd onder die troosteloze laaghangende wolkenhemel. Maar afgezien van het weer is het hier verre van troosteloos. Het is koud en nat, nog steeds, maar verder is het hier het paradijs op aarde. Zingende veldleeuweriken, druk doende gele kwikstaarten, en in de nattigheid beneden kemphaan, bosruiter, lepelaar en meer. We ontdekken een hele verre steltkluut. We ontdekken twee passerende witwangsterns. En we ontdekken twee iets minder verre steltkluten. Dan komt een bericht binnen: amerikaanse goudplevier in de Breebaartpolder. Dat is een prijswinnaar, al zal die prijs niet voor ons zijn. Dat betekent einde Zuidlaardermeer voor ons, want dit is de kans om onze ToH-dag toch nog van een gouden randje te voorzien.

Kwart voor vier, polder Breebaard. De amerikaanse goudplevier is meteen binnen. Hij zit op korte afstand pal voor de hut: een adulte vogel ruiend naar zomerkleed denk ik, met witte rand tussen zwarte buik en mantel die abrupt eindigt op de zijborst. Daarachter nog enkele geïsoleerde winterveren. Veel zwart in de bovenzijde. Onmiskenbaar dus, zal voor de CDNA ongetwijfeld een hamerstuk zijn.
Met verder nog tientallen kluten, tientallen groenpootruiters, twee bonte strandlopers recht voor de hut, twee krombekstrandlopers verder weg, een zilverplevier en een noordse stern maakt de plek zijn faam helemaal waar. Bovendien is het nu al een hele tijd droog en dreigt af en toe zelfs de zon door te breken. Zo lijkt deze dag toch weer op een doorslaand succes uit te draaien.

Zes uur, Ezumakeeg. Zon! Een bijna geheel blauwe lucht en tientallen steltjes die dichtbij in stralend zonlicht lopen te pronken in hun kersverse zomeroutfit. Wat een besluit van deze dag! In zuid zien we onder andere een mooie krombekstrandloper, wat bontbekplevieren, een paar fel gekleurde rosse grutto’s, een nog niet helemaal uitgeruide zwarte ruiter, een bosruiter, een drieteenstrandloper en tientallen kluten. Ver weg boven de bosrand cirkelen twee adulte zeearenden om elkaar heen en hoe ver ook, indrukwekkend zijn die altijd. Momentje top-natuurbeleving in Nederland hier.
In de Ezumakeeg noord komt een van de twee adulte zeearend zelfs heel wat dichterbij langs zeilen. Hij laat daarbij een spoor van paniek achter onder de vele steltlopers, die pas tot rust komen als de vogel weer bijna uit zicht is. De steltkluut hier zit vele malen dichterbij dan de vogels in de Onnerpolder en laat zich prachtig zien. En verder is het genieten van een paar woest aantrekkelijke kemphanen-mannen, diverse kleine en krombekstrandlopers in prachtig zomerkleed, een zwarte ruiter die wel volledig op kleur is (nou ja, kleur: zwart), bonte strandlopers, bontbekplevieren, twee geoorde futen en nog veel meer. Prijzen gaan we er niet mee winnen, maar we zijn er gelukkig mee.

Zeven uur, Lauwersoog. Opnieuw was voor ons niet meer dan de poedelprijs weggelegd. Of eigenlijk zelfs die niet: ook bij de loterij ging de prijs aan onze neus voorbij. Maar het was desondanks gezellig in Schierzicht.

16 mei 2015



Top of Holland 2017

Geen opmerkingen:

Een reactie posten