Top of Holland 2011

Aan het eind van de dag herinnerden we ons weer die twee patrijzen gisteren in de akker bij Eemshaven. Ja, die hadden we ook nog gezien, alleen: dat was vanmorgen geweest. Gisteren, dat waren de steltkluten in de Ruithorn, en kwartels roepend uit de akkers in de avondschemer. Allebei nieuw voor Stijn.
Zo lang is zo’n dag vogelen in de Top of Holland, als je zoveel ziet, zoveel beleeft, zoveel te herinneren hebt. De koude westenwind vanmorgen vroeg op de waddendijk waar een slechtvalk herhaaldelijk de wadvogels uiteen deed stuiven. De regen later in de ochtend in de naar einde­loosheid neigende productieakkers van noordoost Groningen. De puinhopen met kleurrijk palet aan korstmossen en pollen vetkruid glanzend in het warme lentezonnetje nabij het Schildmeer. En de kille regenflarden vanmiddag op het noordelijke uitzichtpunt van de Ezumakeeg. En vogels natuurlijk, veel vogels. Breedbekstrandloper bij de Punt van Reide, grauwe kiekendieven boven de akker, alom gele kwikstaarten en op het eind van de dag nog gauw even een stel toppertjes kort na elkaar. Onder meer. Nee, een echte mega zat er niet bij vandaag, die zit er natuurlijk sowieso maar zelden bij, die zijn niet op afroep beschikbaar al zouden we graag anders willen. Wij gingen vandaag voor de kwaliteit. Nou ja, ‘wij gingen voor …’, dat is natuurlijk onzin, een echte mega had ook ons goed gesmaakt maar we kregen wat het lot ons beschikte en daar moesten we het mee doen: geen mega, ook het winnende lot was ons weer niet vergund, maar wel een paar waarnemingen waarvan ik achteraf zeg: mooier zag ik ze nooit. Zoals die grauwe kiekendieven in de regen in een akker vlak naast de weg. Eerst man, vlak daarop vrouw. Of die gestreepte strandloper in een plasje ook al vlak langs de weg. Het zijn zulke momenten die zo’n dag maken. Dan moet je tevreden zijn.

Om kwart over zes in de ochtend stonden we op de waddendijk bij de Noordkaap, even ten westen van Eemshaven. Hopend op leuke trek maar ja, na weken van oostenwind werd die net toen wij op de Noordkaap wilden gaan trektellen het zwijgen opgelegd door een oer-Hollandse westenwind. Wat leidde tot frisheid, wat buiigheid in de loop van de dag en een oorverdovende stilte wat trekvogels betreft. Paar zwaluwen, paar gele kwikstaarten. Geen denderende start dus. De beide patrijzen, even later in de akker, dat was beter. Een geïsoleerd bosje op het Eemshaventerrein bracht ons een grauwe vliegenvanger en een fluiter die nog even spannend was omdat-ie aanvankelijk alleen een rateltje liet horen, zonder versnelling en zonder fluittonen vooraf. Even droomden we al van de hoofdprijs, vanavond in Drachten, maar even later was het toch onmiskenbaar een fluiter en dat was toch maar weer een nieuwe soort voor Stijn, evenals het paartje zwarte roodstaarten dat rondhing rond de hekwerken langs de Eemscentrale.
Stijn is dertien en was mee als vierde lid van het team. En aangezien voor de andere teamleden nieuwe soorten niet meer voor het oprapen liggen, was het een mooi streven om Stijn aan zo veel mogelijk nieuwe soorten te helpen. Dat ging goed: hij stond inmiddels op vijf, wat zijn totaal op 212 bracht.
Stijn herinnerde ons natuurlijk aan onszelf zoveel jaar geleden, dat spreekt vanzelf. Hoeveel soorten had ik toen ik dertien was? Nog lang geen 200, en daarbij was vast niet de kleine strandloper, die we prachtig dichtbij zagen vanuit de kijkhut in de Breebaartpolder. En zeker niet de breedbekstrandloper die stond te slapen tussen de bontbekplevieren op het wad bij de Punt van Reide. Een paar keer één tel had-ie zijn snavel uit de veren, daarna dommelde hij weer voort.
Zoveel jaren nog te gaan, zoveel soorten nog te ontdekken, zoveel moois nog mee te maken, je zou er jaloers op worden. Ja, wij zijn nostalgische oude mannen (nou ja, laat ik voor mezelf spreken …).
Ondertussen was de eerste regen begonnen te vallen en zagen we onze grauwe kiekendieven. De ochtend was vermakelijk geweest, maar daarna viel het een beetje stil allemaal. We deden ons best, zochten ons een weg door de Groningse binnenlanden, door de zeeën van ruimte, langs de gestrekte akkers die liggen ingeklemd tussen kaarsrechte sloten en massieve dijken. Maar ons misantropisch geploeter leidde tot niets, onze vruchteloze arbeid werd keer op keer gestuit door een hekwerk of onbegaanbaar hobbelpad en ondertussen stond ook Stijn alweer urenlang droog en werden die patrijzen van vanochtend in onze herinnering langzaam maar zeker naar gisteren verbannen.
Zonder verdere noemenswaardige vondsten bereikten we ver in de middag het Lauwersmeer. En zelfs daar duurde het even voor de stroom weer op gang kwam. Bij het Jaap Deensgat was het licht zo slecht dat we maar gauw zijn doorgereden. En in de Bantpolder konden we tussen de rotganzen toch echt geen zwarte rotgans vinden. Maar verderop, half verscholen in de akkers van de Anjumer en Lioessenserpolder, vond Stijn dan toch zijn negende nieuwe soort van het weekend. En ook voor ons was deze erg leuk: een groep van liefst achttien morinelplevieren, minimaal, andere tellingen vandaag kwamen nog hoger uit. Eenvoudig was dat tellen dan ook niet, want vele zaten diep verscholen tussen de voren. Maar enkele vrouwtjes, mooi op kleur, lieten zich mooi bekijken.
In de Ezumakeeg kon vervolgens het feest werkelijk losbarsten. Het krioelde er van de steltlopertjes. Vele honderden bontbekplevieren. Tientallen temmincks strandlopers tot prachtig dichtbij. Rosse grutto’s waaronder een opmerkelijk bijna geheel wit leucistisch exemplaar. Enkele steltkluten die op hun eindeloos lange poten rondstapten als insecten, als aliens, als stripfiguren. Een grauwe franjepoot die langs slikrandjes scharrelde. En nog veel meer. Op het eind kwam zelfs nog de zeearend voorbij. Dat zou een mooie afsluiter geweest zijn, ware het niet dat juist op dat moment ons het bericht bereikte van een gestreepte strandloper in zuid. Toch eerst nog even fatsoenlijk de zeearend afgemaakt, voor Stijn immers weer een nieuwe soort. Daarna bleek de gestreepte er nog te zitten, dicht langs de weg. Uiteindelijk werd dat de echte afsluiter van de dag. Het was Stijns 219e.

14 mei 2011


Top of Holland 2012