Bruine gent of geen bruine gent …

Zo, die knalde er even goed in vanmorgen zeg. Ik was nog aan het bedenken waar vandaag heen te gaan toen die melding: ‘bruine gent over de Lek bij Jaarsveld’. Bruine gent? Nee, geen verschrijving, geen misklik, foto was duidelijk genoeg: bruine gent! Zo van de Kaapverden of de Cariben: dat verwacht je nog niet eens bij Westkapelle, laat staan over de Lek bij Jaarsveld. We wreven ons de ogen uit, konden het nog nauwelijks geloven maar die foto! en gingen dus op zoek. Half vogelend Nederland, zowat heel vogelend Utrecht bracht deze zondagochtend door langs de Lek tussen pakweg Jaarsveld en Rhenen, op zoek naar deze spookvogel, deze fata morgana. Maar verdere berichten bleven uit. Geen spoor. Zelf was ik naar de Blauwe Kamer, in de ijdele hoop … Kansloze missie: ik was daar net een tijdje aan het rondkijken, kneutjes, grote zilverreiger, lepelaar en bereidde me al voor op uren wachten, toen een alert: een bruine gent was zojuist waargenomen bij Tinholt, Duitsland, net over de grens bij Slagharen, vliegend naar oost. Einde verhaal dus, voor ons in Nederland. De vogel had blijkbaar al heel vroeg een afslag naar noordoost genomen en was ongezien met een vaartje van ruim 40 kilometer per uur over de Veluwe en de Achterhoek geknald. Ik kon gerust terug naar Rhenen om die andere, iets bescheidener maar ook iets kansrijker onderneming aan te vangen: naar Baarn voor een ralreiger in de Eempolders. Ach wat is een ralreiger vergeleken met een bruine gent? Maar eenmaal gewend aan het idee dat deze dag zonder bruine gent zou blijven, is ralreiger natuurlijk nog altijd een mooie soort die bovendien ook vandaag nog aanwezig blijkt langs de Noord Ervenweg.
Van Utrecht naar Baarn via Rhenen: het is wat omslachtig maar uiteindelijk kom je er wel. Dus stond ik om kwart over twee langs de Noord Ervenweg in een groepje gelijkgestemden die allemaal welgemoed bruine gent op hun diplijst hadden gezet (maar kon je dit wel dippen noemen? Waar ik vanmorgen was, is voor zover bekend nog nooit een bruine gent in de buurt geweest), en nu op zoek waren naar een hele sjieke troostprijs. Die viel nog niet mee. Nou ja, ik had ‘m vrijwel meteen want ik mocht even door de telescoop van de gebroeders van der Meer kijken, waarvoor nog dank, en zag toen net zijn kop boven het hoge gras uitsteken. Maar daarna was-ie lange tijd vrijwel onzichtbaar in de weelderige vegetatie in en langs de sloot. Uiteindelijk is het toch naar tevredenheid gelukt: van tijd tot tijd was de vogel aardig zichtbaar in de slootkant. Ik nam er genoegen mee en ging verderop kijken. Verwilderde weilanden, uitgebloeide plantenresten, een plasje hier, een plasje daar, jagende bruine kiekendieven en misschien wel tien grote zilverreigers, en aan de andere kant schone, onberispelijke grasakkers. Casarca’s op het Eemmeer, daar ook misschien wel duizend knobbelzwanen en terug over de Noord Ervenweg waar me al van afstand opviel dat de (bescheiden) menigte nu aan de andere kant van de weg stond. Ik overwoog de verschillende opties die daaraan ten grondslag konden liggen maar uiteindelijk bleek de meest voor de hand liggende de juiste: ralreiger zat zo dichtbij dat men voorzichtigheidshalve wat extra afstand had genomen. Wat volgde was een ware ralreigershow. Op amper tien meter afstand en nu volledig vrij zichtbaar was de vogel aan het jagen, haalde af en toe fel uit naar een kikker, sloeg even de vleugels uit en ging tenslotte zelfs een rondje vliegen. En dat is iets prachtigs, een vliegende ralreiger. In verende vlucht ondergaat-ie een ware gedaantewisseling: van een overwegend beige-bruine verschijning verandert-ie door zijn ineens voluit zichtbare, grotendeels witte vleugels in een lelieblank engeltje.
Het was voor ons dan wel een dag zonder bruine gent vandaag, maar dat is natuurlijk geen uitzondering. Het was ook een dag met een bijzonder fraaie ralreiger en dat is wel, nog steeds, een uitzondering.

20 augustus 2017